Babaay Midhaha
Equatorial ka ah ee la yaabka ku reebay laga soo bilaabo
Columbus ilaa iyo Culimadii ka dambaysay ee Diraasadaha ku
samaysay
(Somalia, May 18,
2008 Ceegaag Online)
Mahad iyo
Amaan Allaah ayaa mudan oo iska leh, Rabiga Caalamiinka,
Amaan iyo Nabad gelyo korkiisa ha ahaato kii aanu jirin Nebi
ka dambeeyaa iyo Ahalkiisii iyo Asxaabtiisii dhamaantood
Intaas ka dib:
Waxaa uu
Qoraalkanu la xidhiidhaa Qoraalkeenii dhowaa ee aynu kaga
soo sheekaysanay qaar Midhaha (Fruits) iyo faa’iidooyinka ay
u leeyihiin Jidhka Bini Aadamka, aniga oo jecel in aan
Qoraalkan ka dib u wareegno xaga Khudaarta (Vegtables) oo
iyana kuwa ugu muhiimsan aan bal wax ka soo qaadano ayaan
kan Maanta waxan isku deyayaa inaan ku soo qaadno dhowr nooc
oo Midhaha ah intii Allaah iiga fududayo Inshaa Allaah
Babaay
Midhaha Equatorial ka ah ee la yaabka ku reebay laga soo
bilaabo Columbus iyo Culimadii ka dambaysay ee Diraasadaha
ku samaysay
Waxaan filayaa inaanu inagu
cusbayn magaca Babaay ee bal aynu ka mid nahay Dadyowga uu
Dhulkoodu aad ka looga beero Geedkan la yaabka badan leh oo
aynu ka mid nahay Dadyowga aadka u jecel ee ugu badsada
cunistiis, laakiin se waxa laga yaabaa in aan badankeenu
aqoonin faa’iidooyinka uu Jidhka u leeyahay, hadaba la
yaabkii iyo Xiisihii uu ku bilaabay Christopher Columbus
markii ugu horaysay ee uu dhadhamiyay Dhadhanka Midhaha
Babaayga waxay ahayd mid ka wayn intii laga filaayay, iyada
oo uu u bixiyay Waqtigaas “Midhihii Mala’ikta” subxaan
Allaah waa hadal ina tusaaya Gaalnimada iyo Jahligeeda,
waxayna ahaayeen kuwii inoo soo tebiyay Safaradii advanture
ka ahaa ee Bad Mareenadaas kuwa inoo sheegay Sheekadan
Hadalkana ugu qiil samayay oo waxay yidhaahdeen:
Hadal ah inuu Columbus
cunay Midhahakan isaga oo soo maray Dhib aad u wayn iyo Daal,
markii ay soo mareen isaga iyo Ragii la socday socod dheer
oo Badwayn ah iyo Dabaylo xoogan iyo Mowjadaha Badaha oo
aanay u arag noocoodan hore ee uu ka gaadhay Daalku halkii
ugu saraysay, ayay markii ay soo gaadheen Dhulkii Cusbaa waa
Qaarada America ee ayaa Columbus waxa uu dhadhamiyay
Dhadhanka Naxariista iyo Nabad gelyada waana cunistii uu
cunay Jeex ka mid ah Midhahan Cadkooda hoose yahay Hurdiga
ay ku dhafantahay Casaanku oo aanu hore u aqoonin, taas oo
keentay inuu kula taliyo Bad Mareenadiisii in ay ogolaadaan
cunisteeda Waqtigaas, bal inay u soo qaataan Doonyohooda si
ay ugu geeyaan Dadkii Reer Europe
Sheekadan horaysay ayaa
waxay isku xidhay Babaayga iyo yaraynta Dhibta iyo Daalka,
hadaba waxa la odhan karaa Shay kasta oo qoyan oo jilicsan
oo qabow oo Qofku cuno Waqtigaas oo kale wuxuu keeni karaa
ama uu ka heli karaa isla dareenkaas, laakiin wax yaabaha
laga leeyahay Maanta Goobaha Cilmiga dhexdooda ee ku saabsan
Babaayga iyo faa’iidooyinkiisa waxay inaga yeelaysaa inaan
ka helo Hadalka Columbus ee aan hada soo sheegnay inuu
taabatay Shay ka mid ah Xaqiiqada, laakiin may ahayn mid ku
filan si ay u siiso Xaqqa ay mudan tahay Midhahakan
Equatorial ka ahi
Wadanka Asliga ah ee
Midhahakan Babaaygu waa Amerikada Dhexe (Centeral America)
iyo Jaziiradaheeda, iyada ayay ka qaadeen Spanish kii iyo
Portaguise kii Dhirta Midhahaa oo ay geeyeen Mandaqada kale
oo leh isla Cimilada Careabian Islands ka, sidaas ayay ugu
fiday beerista Dhirtanu Dalka Philipines iyo dhamaan
Mandaqada Koonfur Bari Asia iyo weliba India iyo Qaybo ka
mid ah Africa oo dabcan uu Wadankeenu ku jiro, hase yeeshee
Mixeco, Portarico iyo Jaziiradah Hawai ee America ayaa weli
ah Mandaqadaha ugu muhiimsan Aduunka ee soo saara Babaayga,
waxaynu helaa Midhaha Babaayga Sanadkii oo dhan waayo
Dhiirteedu in kasta oo ay aad ugu deeq badan tahay Waqtiga
Xagaaga iyo Dayrta horaanteed hadana waxay bixisaa Midhahaa
Sanadka oo dhan
Midha Equatorial ah
Babaaygu waa Midhahaa u
samaysan sida Kubada amaba Beedka sidiisa, wuxuu gaadhaa
Dhererkeedu ilaa 40cm, laakiin inteeda badan waxay u egtahay
Qiyaasta Midhaha Shamaamka (SugarMelon), Miisaankeeduna
wuxuu noqdaa Xabadii sida caadada ah wax in yar dheer ama in
yar ka yar ku dhowaad Rodol, in kasta oo Midabkeeda Cagaaran
ama Cagaarka iyo Huruuda isuga jira ee ku duhaadhan
Diirkeeda sare ee Dhumucdiisu dhexdhexaadka tahay, hadana
Midabka Cadkeeda hoose ee Dhadhanka Macaan lihi wuxuu isugu
jiraa isku dhaf Midabka Cadka Canba Lafta iyo Midabka Cadka
Dubaha, kaas oo ina siinaaya marka loo kala jeexo Dherer
laba Qaybood ah Muqaalka ah Olol Faanuus ah oo ka soo
baxaaya Dabaqad Iniinaha Madow oo u safan Dherer Gudaha
Midhahakan
Faa’iidooyinka Midhaha Babaayga
Waxa ugu horeeya ee u
gaarka ah Midhahan caadiga ka ah Muqaalkeeda korka kana
quruxda badan xaga samayska Gudeheeda, waa iyada oo ay ku
jirto Maadada la yidhaahdo Papain ee Chemical ka ah, waxana
ay ku xoogan tahay Kimiyadaha Maadadanu Midhaha si aad u
wayn gaar ahaana kuwooda Bisaylka ah, marka loo eego iyada
oo laga helo Maadadan Geedka Babaayga Qaybihiisa kalena
Papain tu hadaba waa Maadad
Chemical ah oo ay u yaqaaniin Culimada Baadhitaanadu Enzyme,
Enzymes kuna sida loo yaqaano waa Maadooyin Chemicals ah oo
leh Awooda Shaqada ee ay ku dhamaystirto reaction Chemical
ah, waxana ugu muhiimsan ee ay qabato Maadadan ku jirta
Midhaha Bisil ee Babaaygu waa marka ugu horaysa ee ay soo
gaadho Caloosha iyo Xiidmaha ayay waxay ku kacdaa ka qayb
qaadashada dedejinta raqdinta Proteins kii aan ku cunay
Meals kii Cuntadeena, oo weliba si gaar ahna Proteins kaa
adag ee Hilibka. Sidaas darteed ayaa qaar Shirkadaha soo
saara Xanjada, ayaa waxay kala soo baxaan Maadadan Source
keeda ah Geedaha dabadeedna waxay ku daraan samaynta
noocyadooda Xanjadooda, taas oo ay u xayaysiiyaan dabadeed
in la adeegsado marka la dhamaysto cunida Cuntada ay ku
jiraan Hilbuhu
Hase yeeshee Shaqada Enzyme
kanu iyo Enzyme kale oo la yidhaahdo Chymopapain oo isna
weliba ku jira Midhahakan kuma koobna uun raqdinta Proteins
ka Cuntada ee Mashiinka Cuntada raqda, bal way dhaafsiisan
tahay taas iyada oo dhinta Dhaqdhaqaaqa Arimaha Infection ka
ah ee Xaglaha iyo qayrkoodba iyo iyada oo fududaysa
bogsashada Nabarada Oogada iyo Ololka Ulcerous ka.
Wax
yaabaha Quudinta ah ee ku jira Midhaha Babaayga
Midhaha Babaaygu inama
siiso Jeexyadan leh Midabka Qoraxda in aan u cuno Raaxa
ahaan oo keli ah ee bal waa Source ku hodon ah wax yaaba
badan oo Quudin ah oo ka hor taga Oxydation ka, sida
Carrotin, Vitamin C iyo Maadooyin kale. Markiina la baadho
waxa ay ka kooban tahay Xabad ah Midhaha Babaayga ee
Miisaankeedu yahay ku dhowaad 300grm, waxan ka helaynaa in
ay ku jirto Kimiyad Energy ah oo ah ku dhowaad 120Calorie,
waxayna u dhigantaa taasu adiga oo cunay laba Xabadood oo
Tufaax ah ama in wax yar ka yar laba Malcaqadood oo Malab
ah, waxa kale oo ku jira 190mg Vitamin C ah, taas oo ah
saddex Jibaar inta uu Jidhku uga baahan yaahay Maalin walba,
waxa iyana ku jirta kimiyada u dhiganta 30% oo ah baahida
Jidhka Maalin walba ee Maadadaha Potassium, Magnessium iyo
Vitamin Voliat, waxayna siinaysaa Jidhkeena 6gm oo Fibres ah
oo fududaynaysa jilcinta iyo saarista wax yaabaha Cuntada ka
soo hadha ee aanu Jidhku u baahnayn ee Saxarada noqonaaya,
waxayna yaraysaa fursadah nuugista Xiidmaha ee Cholesterol
ka, waxay kale oo ku siinaysaa 20% oo ah baahida Jidhka
Maalintiiba ee Vitamin A iyo Vitamin E iyo 10% oo ah Vitamin
K iyo qaar ka mid ah Vitamin B
Waxa ay la wadaagtaa Babaay
qaar Midhaha kale sida Afocad iyo Muuska in ay ku jiraan
Maadooyin la yidhaahdo Chitinases, waana Maadooyin Chemicals
ah oo keeni kara in ay samayso reaction Allergic ah ama
Xasaasiyad Dadka qaarkii, gaar ahaana Dadka Xasaasiyada ka
qaada Maadada Latex ee Rubber ka la samayo, ee laga samayo
Handgolfs ka Medical ka ah, taas oo keenaysa in uu Qofka
sidaas ahi ka digtoonaado cunista Midhahakan, waxana loo
cuni karaa Cadka Midhahakan siyaabo badan, in loo cuno inta
la jeex jeexo sida Xababka iyo in Macmacaan laga samaysto,
Iniinaha Madow ee hoostiisa ku jiraana wax waxyeelo ah ma
laha bal waxay ka mid yihiin Qaybta la cuno waxayna leedahay
Dhadhan u eg Basbaaska Madow ee Darayga ah laakiin Ma kulula
oo sideeda ku gubi mayso ee waxay leedahay Dhadhan uu ku
jiro xoogaa Qadhaadh ahi
Hadaba hadaynu ogaanay
faa’iidooyinka balaadhan ee ay Midhahanu leeyihiin
Dhulkeenana aad looga beero gaar ahaan geesta Koonfureed
uuna ka bixi karaayo meel kasta oo Wadankeena ka mid ah
xataa meelaha la yidhaahdo kuma wanaagsana Beeraha wuu ka
hirgalay sow maaha in Il gaar ah lagu eego oo xoog loo beero
bal xataa lagu beero Guryaha aan u hoyano sida Walaaleheena
Koonfureed samayaan, Geedka qudhi sida laygu yidhi wuxuu
Markii Dhalaa in ka badan 50 Xabadood markaa Walaalayaal in
si wayn looga beero Dhulka aanu hada ka bixin waa Arin fiiro
gaar ah Mudan
Liin
Macaanta ama Burtuqaalka (Orange)
U cun
Liin Macaanta Dhalinyaronimo joogta ah iyo Caafimaad la hubo!!!
U cun Liin
Macaanta Dhalinyaronimo joogta ah iyo Caafimaad la hubo,
dabcan ma jirto Dhalinyaronimo joogta ah oo wax siduu ku
bilaabmay ku dhamaadaa ma jiro, Nolol kasta Geeri baa ka
dambaysa Dhalinyaronima kastana Gabow baa ka dambaya,
Caafimaad la hubaana ma jiro oo Qadarta Allaah tacaalaa
cidna ma baajin karto, laakiin se waxaa looga jeedaa
Hadalada noocan ah in laysku baraarujiyo ahmiyada ay Jidhka
Bani Aadamka u leedahay Midhahan aan hada ka hadlaynaa, Liin
Macaantu waa Midhayowga Dalkeena ku cusub oo aan hore uga
bixi jirin, Beryahan dambe se lagu beer Gobolada qaarkooda
waana Beeritaan weli korayaa oo u baahan in Tiradiisa iyo
Tayadiisaba wax laga qabto oo kor loo qaado
Liin Macaantu
waxay ka mid tahay Midhayowga ugu wanaagsan oo ugu qurux
badan, faa’iidooyin badana u lahayd Bini Aadamka ilaa iyo
Waqtiyo aad u horeeyay, waxayna leedahay faa’iidooyin
Caafimaad oo aad u badan, waxaa jirta Maahmaah Qadiim ah oo
tidhaahda “ma jiro Caafimaad iyo Nabadi toona meel aanay
jirin Liin Macaan” waxaa jira Diraasado Qadiim ah laga soo
bilaabo Sanadkii 3300ad oo muujinaaya inay Chines ku cuni
jireen Liin Macaanta, waxana loo malaynayaa in Wadankeedii
Asliga ahaa uu yahay China, waxayna Chines ku u dhoofin
jireen India, Japan, Malaya iyo qaar Wadamada Bariga dhexe
Qarnigii 2aad
ee Taariikhadan hada ah waxay ahayd Dhirta Liin Macaantu mid
buuxisay Dhul balaadhan oo ka mid ah Bariga Dhexe sida
Palastin, Syria, Egypt, Lebanon iyo Woqooyiga Africa ee ku
teedsan Bada Cad iyo meela kale, waxay gaadhay Dhirta Liin
Macaantu Qaarada Europe Waqtigii Dowladii Roman ka waxana
lagu beeray Wadamada Italy, Spain iyo Portugal waxayna ahayd
Qarnigii 7aad ilaa 15aad ee Taariikhdan. Safaradii
Christopher Columbus uu ku helay Qaarada America baa iyana
la geeyay halkaa Iniinaha Liin Macaanta oo laga beeray
Mandaqada kala duwan oo America ah, Maantana waa mid Aduunka
oo dhan laga beeraa
Liin Macaantu
waa Midho baxa xiliga Qaboobaha oo leh faa’iidooyin kala
duwan, Cuntaanka Midhaha Liin Maacaanta ee Maalin walibi
waxay ka qayb qaadataa ka fogaynta in Jidhku qaado Xanuuna
badan, Liin Macaantu waxay hodon ku tahay oo laga helaa Biyo,
Sonkor, Vitamins iyo Salts Alkaline ah, taas oo ilaalisa
Dhalinyaranimada Cells ka, waxayna ka celisaa Oxidation ka
waayo waxaa ku jirta Maadad ka nadiifisa Microbes ka
Waxayna
cadayeen Dhakhtaradu in ay ku jirto Maadad Diirka Midhaha
laysku yidhaado Citrus Fruits oo ay Liin Macaantu ka mid
tahay, taas oo keenta in ay hoos u dhigto Cholesterol ka si
ka xoog badan qaar Daawooyinka loogu tala galay Arintaan,
Midhaha Liin Macaantu waxay faa’iido u leedahay
firfircoonaynta Wareega Dhiiga waxayna ka shaqaysaa
kordhinta nuugista Iron ka, taas oo keenaysa in ay kor u
kacado Qiyaasta Heerka Iron ee Dhiiga ku jira, sidoo kale
waxay gargaartaa Liin Macaantu kordhinta firfircoonida iyo
Noolnoolaynta Jidhka, waxana loo haystaa Liin Macaanta in uu
u yahay daawayn wax ku ool ah Xaaladaha Durayga iyo Hargabka
Liin Macaantu
waxay taageertaa yaraynta Deganaansha la’aanta iyo Acsaabta
kacda ee ka dhalata Shaqada iyo duruufaha Nolosha Casriga
ah, taas ka sokow waxay sheegtay Diraasad Cusubi in
cabitaanka Koob badhkii oo Casiir Liin Macaan ahi Maalin
kasta Aroortii uu kaa taageero ka hortaga in uu ku haleelo
Stroke Maskaxda ahi, waxa taas raaca Doorkiisa Macruufka ah
ee ilaalinta Caafimaadka iyo Nabad gelyada Wadnaha iyo
yaraynta Dhiig Karka, waxaa kale oo lagu tiriyaa inuu yahay
Source ka Calcium ka iyo Potassium ka.
Saamaynta uu
Casiirka Liin Macaantu ku leeyahay ka hortaga Cudura badan
waxay ka dhalanaysaa hodonimada uu ku yahay Vitamin C da
taas oo loo haysto in uu yahay Kahortagayaasha ugu xooga
badan ee Oxidation ka ee ka saara Jidhka Sumaha iyo
Particulars ka waxyeelada leh ee waxyeesha Cells ka, sidoo
kale waxay Sheegeen Baadhayaashu in Qofku hadii aanu ka
helin Cuntada Kimiyado ku filan oo ah Vitamin C ay taasu
kordhinayso Khatarta ah in uu haleelo Stroke ga Maskaxdu
gaar ahaana Raga qaba Dhiig Karka ama kuwa la ildaran
Buurida, waxayna ku ogaadeen Baadhayaashu Diraasadooda oo ay
ku samayeen 2419 Nin in Khatarta qaadista Stroke ga Maskaxda
ay sii korodhay in ka badan laba jibaar Dadka ay hoosayso
Heerkooda Kimiyadaha Vitamin C da ee ku jirta Jidhkooda
Cabitaanka
laba Koob oo ah Casiirka Liin Macaanta Maalin walba ilaa
mudo ah lix Todobaad wuxuu kaa taageeraa dhimista Dhiig
Karka, iyo in Maadadaha Carbohydrates ka ah ee ku jira
Diirka Liin Macaanta ay leeyihiin saamayno wayn oo Caafimaad,
tusaale ahaan waxaa ka mid ah Maadad waxtaro lagama maarmaan
leh taas oo dhiiri gelisa inay ku dhalato Bacteria waxtar
lihi Xiidmaha taas oo joojisa Xanuunada ku dhaca Xiidmaha,
waxayna kale oo cadaysay Diraasadatanu in cunista Midhaha
Citrus Fruits ka si joogta ah Maalin walba ay ka qayb
qaadato la Dagaalanka Cancer ka Afka iyo Dalqada iyo weliba
Cancer ka Caloosha
Faa’iida
cusub oo uu leedahay Liin Macaantu ayaa waxay tahay Urteeda
oo taageerta dejinta Acsaabta Buukanka intaanu Baadhin
Dhakhtarku iyaga ama marka uu baadhaayoba, arintana
samaynteeda Dumarka ayaa kaga badan Raga, tan kale Diirka
Liin Macaanta ee hodonka ku ah Carbohydrates ku waxa ka mid
ah in uu joojiyo korista Germs ka ku jira Cuntada
Rumaan
Casiirka
Rumaanto waa Quudin iyo Daawo wuxuuna ka hortagaa Xanuunka
Sonkorta
Rumaantu waa
Midho Dhulkeena ka bixi kara aadna u muhiim ah, inta aan
ogahay wuxuu ka baxaa Ceerigaabo iyo Hareereheeda halkaana
Beeristiisu maaha mid hada ah ee ilaa waqti dheer bay ka
bixi jirtay weliba nooc tayadeedu aad u wanaagsan tahay,
waxan se filaayaa hadii laga beero in ay Wadankeena oo dhan
ka bixi karto, Rumaantu wax tar aad u wayn bay u leedahay
Jidhka Bini Aadamka, sideed ayaa loo cuni karaa inkasta oo
lagu Jecel yahay Casiirka waayo cunisteedu waqti ayay u
baahantay Dadka badan kiisuna wuxuu jecel yahay waxa
dhakhsaha ah
Casiirka
Rumaantu waa Quudin iyo Daawo wuxuuna ka hortagaa Xanuunka
Sonkorta, taas waxa lagu ogaaday Diraasad la samayay dhowaan,
waxayna cadaysay in Cabitaanka 50ml oo ah Casiirka Rumaanta
Maalin walba Muda 3 Bilood ah ay hoos u dhigayso Heerka
Cholesterol xun
Waxayna kale
oo keenaysaa Rumaantu in ay yarayso Suurta Galada ah in aad
qaado Xanuunada Wadnaha ee kale, waxa kale oo ay leedahay
Rumaantu in Nisbada Sonkorta ee ku jirta Casiirkeeda aanay
waxba saamayn ah ku yeelanayn Heerka Sonkorta ku jirta
Dhiiga Bukaankaa qaba Xanuunka Sonkorta, waxay kaloo
Diraasad hore Cadaysay in Cabitaanka Koob ah Casiirka
Rumaanta Maalin walba Muda Sanad ah ay kalkaalinayso
joojinta Dhiig Karka. Waxana ku jira Rumaanta Nisbad wayn oo
ah Kahortagayaasha Oxidation ka
Shamaam
(Sugar Melon)
Shamaamku waa
Xabxabka (Water Melon) walaalkii isku si bay u baxaan
Geedaha ay ka baxaan waa isu eg yihiin isku Waqtina way
baxaan, waxay se ku kala duwan yihiin uun Araga, Dhadhanka
iyo Midhahooda oo kala wayn oo Xabxabka ayaa wayn,
Midhahakan Wadankeena hore loogama beeri jirin oo lagama
aqoonin laakiin Beryahan dambe meel meel baan ku arkay, waa
Midho beeritaankoodu aad u fudud yahay meel walbana ka bixi
kara, waxay soo go’aan Xiliga Xagaaga sida Xabxabka, waana
Midho leh faa’iidooyin balaadhan, waxay aad hodon ugu yihiin
Biyaha, Sonkorta iyo wax badan oo Minerals ah
Faa’iidooyinka Caafimaad ee uu leeyahay Shamaamku
1- iyada oo
ay ku jirto Shamaamka Kimiyado aad u badan oo Minerals ah
sida Iron, Copper, Sulfur iyo Phosphorus ayaa waxaa loo
adeegsadaa daawaynta Xanuunka Dhiig la’aanta (Anemia)
2- iyada oo
uu Shamaamku hodon ku yahay Maadooyinka Calcium iyo
Phosphorus ayaa waxaa loo adeegsadaa oo uu u yahay daawayn
wax ku ool ah Xanuunka Paraplegia oo ah Paralysis ka ku
dhaca Jidhka qaarkiisa hoose, waxana fiican in Caruurta la
siiyo Markay soo korayaan
3- Iyada oo
ay ku Jirto Shamaamka Maadada Potassium ayuu wuxuu gargaar
Jilcinta iyo yaraynta Dacarta Caloosha ee dheeraadka ah
4- waxa uu
Shamaamku waxtar u leeyahay Xaaladaha Calool fadhiga
(Constipation) iyo Xanuunka Bawaasiirta
Wuxuu kale oo
leeyahay faa’iidooyin kale oo badan, markaa Geedka oo
beeristiisu ay qaadato laba Bilood waxaan ka badanayn
miyaanu ku haboonayn in aan si xoog leh u beerano?
Cinaab
(Grapes)
Cinabka
waxaan shaki ku jirin in aan aad u wada naqaan, Dhulkeenana
meelaha qaarkood waa laga beeraa sida Ceerigaabo oo uu Waqti
aad u dheer ka bixi jiray, laakiin se waxa aynaan ka
aqoonini waa faa’iidooyinka uu u leeyahay Jidhka sida aynaan
Midhaha kaleba faa’iidooyinkooda u aqoonin, waana kuwan
faa’iidooyinkiisu:
Cinaabku
wuxuu eryaa Sumaha wuxuuna kor u qaadaa Moral ka Qofka
Waxay
cadayeen Diraasado lagu samayay Cinaabka in uu saamayn wayn
ku leeyahay daawaynta Xanuunada qaar, wuxuuna ka taageeraa
Bini Aadamka soo ceshasada Dhismaha Jidhkiisa iyo
Firfircoonidiisiiba, wuxuu hagaajiya Wareega Dhiiga ee
Xididada, wuxuuna yarayaa Xanuunada Xaglaha wuxuuna Xoojiyaa
Awooda uu Jidhku iskaga celiyo Cudurada debeda kaga imanaaya,
waxana uu tirtiraa Mushkiladah keenaaya in ay adkaato
raqdinta Cuntadu, wuxuu kale oo kor u qaadaa Moral ka Qofka
Ahmiyada
Cinaabku kuma koobna intaas oo keli ah ee bal waxay
gaadhsiisan tahay in laga samayo Daawooyinka iyada oo loo
adeegsado Iniinihiisa samaynta Daawooyinka ka hortaga
Oxidation ka iyo kuwa baabi’iya Symptoms muujinaaya Gabowga
iyo kuwa lagu daawayo Mushkiladaha Wareega Dhiiga.
Waxaana suura
gal ah in uu Qofku cuno Cinaabka 10 Casho oo keli ah, iyada
oo uu isagu kelidii ku kacaayo in uu yeelo dhamaan wax
yaabaha uu Jidhku u baahan yahay waayo waxaa aad u saraysa
Nisbada Calories ka ee ku jira Cinaabka iyo iyada oo ay ku
jiraan Tirooyin badan oo ah Vitamins iyo Minerals gaar ahaan
Calcium iyo Potassium iyo Maadooyinka ka hortaga Oxidation
ka, waxana lagu tiriyaa Cinabka in uu yahay Midhaha ugu
badan ee isu dheeli tiran marka loo eego kuwa kale. 10 Casho
waxay tahay Waqti u laasim ah Jidhka si uu ku kacaayo Wareeg
dhan oo uu iskaga saaraayo Sumaha, waana in uu Qofku cunaa
2kg Maalintii waana inuu marka hore u bilaabo si talaaba
talaaba ah si aanu uga hor iman oo aanu u necbaysan
Cinaabka
oo la qalajiyo ama Sabiibta
Cinaabka oo
la qalaajiyo ama Sabiibta ayaa iyana waxaa ku sugan
faa’iidooyin kale oo dheeraad ah, waxay cadayeen Diraasado
lagu samayay oo cusubi in ay Sabiibtu faa’iido u leedahay
Bukaanka qaba Xanuunada Wadnaha, Beerka iyo Kelyaha iyo kuwa
la ildaran Xanuunada Laabta, waxay kaloo bidhaamiyeen
Diraasadahaasu in ay Sabiibtu hodon ku tahay waxyaaba badan
oo Quudin ah oo faa’iidooyin badan waxayna u kordhisaa
Jidhka Maadooyin Sonkor ah oo dabeeci ah iyo Calcium, Iron
iyo Phosphorus iyo weliba tirooyin ah Vitamin B iyo Vitamin
A
Halkaas ayay
Maanta inoogu joogaysaa ilaa iyo is arag dambe inshaa Allaah
waxaan idiin rajaynayaa khayr iyo Caafimaad
Wabillaahi
atowfiiq
Waxaa soo
guuriyay oo diyaariyay:
Essa Mohamoud
almutawaadic@hotmail.com
webmaster@ceegaag.com |