Qardho oo si wayn looga Xusay Maalinta Saxaafadda Soomaaliyeed 21ka-Janaayo(Sawiro).

(Qardho,  January  21,  2010 Ceegaag Online)

Munaasabad si heer sare ah loo Agaasimay oo lagu xusayay Maalinta Saxaafadda Soomaaliyeed ee ku beegan 21ka-Janaayo-2010 ayaa Maanta lagu Qabtay Hoolka shirarka D/Hoose Degmadda Qardho ee Xarunta Gobolka Karkaar,Munaasabada ayaa waxaa soo Agaasimay Wariyayaasha Gobolka Karkaar.
 
Munaasabaddaani ayaa waxaa ka soo qeybgalay Gudoomiyaha Gobolka Karkaar C/quraan Maxamed Aadan, Gudoomiyaha Maxkamadda Sare ee Qardho,Masuulyiin ka tirsan Wasaaradaha Caafimaadka iyo Arimaha Haweenka,Taliya Nabad sugidda Gobolka Karkaar,Taliyaha Ciidamada Baliiska Gobolka, Ururada Dhalinyarada ,Haweenka,Culuma'udiin iyo Nabadoono.
 
Ugu horeyntii Munaasabadaani ayaa waxaa Furay C/wali xasan Gooni oo ka tiran Golaha Sare ee Ururka MAP isagoo ka Hadlay Tacadiyadi loo gaystay Suxufiyiinta Soomaaliyeed Sanadkii tegay ee 2009,Gooni ayaa xusay in Sanadkaan ay Somalia Bar madow ka gashay Xaga Warbaahinta Caalamiga ah.
 
C/weli Gooni ayaa ku dheeraaday Dhibaatadda ay suxufiyiinta Puntland kala kulmaan Xukuumadda Puntland balse wuxuu hadda rajo wanaagsan ka muujiyay inuu Wanaagsanaan Doono xiriirka Saxaafadda iyo Xukuumadda Puntland maadaama Hadda wasiir cusub loo soo Magacaabay Wasaaradda Warfaafinta.
 
"wax uu sheegay in Suxufiyiinta Puntland ay ku kalsoonyihiin in maanta wax badani iska baddaleen meeqaamka, awoodda iyo aqoonta xirfadda saxafiyiinta iyo warbaahinta Puntland. Sidoo kale waxaa meel wanaagsan soo gadhay xidhiidhka saxafadda iyo hay’adaha dawladda gaar ahaan Wasaaradda Warfaafinta".
 
Gudoomiyaha Gobolka Karkaar C/quraan Maxamed ayaa sidoo kale lagu soo dhaweeyay Makroofanka,C/quraan wuxuu xusay Ahmiyada Saxaafadu u leedahay Maamuladda iyo sida loogu baahanyahay inay Saxaafadu u raacaan Sharciga,C/quraan Gudoomiyaha Gobolka ayaa sheegay in uu u haysto in Saxaafadu tahay Seef labo afleh balse buu yiri waxaa loo baahanyahay inay Dhanka Wanaagsan wax u jarto Seeftaasi.
 
Weriye C/rashiid Maxamed Daahir(Lacle) oo Dhawaan ka soo laabtay Safar uu ku tagay Magaaladda Jabuuti ayaa halkaasi ka akhriyay Bayaan ka kooban 11 qodob oo loo Gudbinayay Xukuumadda Puntland,Hay'adaha Maxaliga ah iyo Cid kasta oo ay khusayso Arrintaasi.
 
Taliyaha Nabadsugida Gobolka Karkaar Muxiyadiin Waaberi ayaa isna Xaflada ka hadlay wuxuuna hoosta ka xariiqay in Nabadu ay shay qaali ah u tahay Saxaafadda iyo Maamulka inkastoo aanu Taliyuhu si toos ah u sharixin Tacadiga Wariyayaasha Puntland kaga Yimaada Laamaha amaanka iyo Ilaaladda Masuuliyiinta Puntland.
 
Gabagabadi Xaflada ayaa waxaa ka hadlay Agaasimaha Guud ee Wasaaradda Diinta iyo Awqaafta Puntland Cabdinuur Hantiile isagoo sheegay inay Maamulka ka fiirsadaan Habka loo xirayo Saxafi Madaxbanaan oo hawshiisa Gudanaya"Cadaalad iyo Sharci waa in ninka wariyaha ah lagu soo qabtaa,Marka la doonayo in la geeyo Maxkamad iyo Saldhig intaba".
 
Xafladan aadka u balaaran ayaa ku soo gabagabowday sidii loogu talo galay, iyadoo ay ahayd Sanadguuradi ugu horaysay ee Wariyayaasha Gobolka puntland soo Qabanqaabiyaan taasi oo lagu qabto Magaalooyinka Waa weyn ee Puntland.
 
Dhibaatadda Saxaafadda Soomaaliya:-
 
Sannadkani waxaa uu u ahaa saxaafadda Soomaaliyeed mid adag oo murugo iyo xusuus aan wanaagsanayn ku waddacay warfidiyeenka iyo bahda warbaahinta Soomaaliyeed. Wuxuu ahaa sannad aan ku xasuusan doonno dhimasho, dhawacyo, barakac, xarig, handadaad iyo cabburin halkii ugu sarraysay gaadhay oo warbaahinta ka dhan ah.
 
Wuxuu ahaa sannad maalintii u horraysay dhalashadiisa loogu wanqalay dhiigga wariye Somaaliyeed, Xasan Mayow Xasan oo la dilay 1dii Jannaayo 2009 kana hawl gali jiray degmada Afgooye .
 
Wuxuu ahaa sannad ku gabagaboobay dhacdo naxdin leh oo wariyaal dhawra naftooda galaafatay kuwo kalena dhaawacyo kaga tegay, Waa qaraxii ka dhacay Hotel Shaamow ee magaalada Muqdisho oo saddex weriye ku dhinteen shan kalena ku dhaawacmeen 3dii December 2009 halkaas oo xafad qalin jabin loogu smaynayay arday jaamacadeed. Wuxuu ahaa sannad Soomaaliya ay diiwaanka ku gashay in ay tahay halka ugu halista badan ee warfidiyeen ka hawlgalaan, wuxuu ahaa sannadkii Soomaaliya ka dhigay waddanka dunida oo dhan wariyaashii ugu badnaa ay naftooda ku waayeen .
Ilaahay waxaan rajaynaynnaa in sannadkani noqdo mid kaa hore nooga wanaagsan, saxafadduna ay nabad iyo cabsilaan waajibaadkeeda ku gudato.
 
Puntland markaan si gaara u milicsanno sannadkani wuxuu ahaa midkii ugu adkaa ee taariikhda warbaahinta Puntland soo mara oo xadgudubyo saxaafadda lid ku ah ay ka dhaceen. Waxaa dhacay xadgudubyo Puntladn ku cusbaa oo ceebna ku ahaa sumcadda Puntland ku lahayd dhanka warbaahinta iyo xaqdhawrkeeda. Waxaa markii ugu horraysay si badheedh ah ciidanka ammaanku toogadho ay sameeyeen loogu dhaawacay saxafi ka tirsan warbaahinta Puntland bishii November 2009. Waxaa dhacay muddadaas xarigyo qaatay inta u dhaxaysa saddex saacadood ilaa bil. Dhacdooyinka kale ee khalkhalka iyo walaaca xagga ammaanka ah abuuray waxaa ka mid ahaa weerarradii bambooyinka la adeegsaday ee lagu beegsaday saddex idaacadood oo ku yaal magaalada Gaalkacyo, weerarkaas oo saddex weriye dhaawacyo fududi kasoo gadheen.
 
Maalinta Saxaafadda Soomaliyeed waxaan ku xusaynnaa uguna murugoonaynna sagaal weriyaal Soomaaliyeed oo sannad keliya (2009) Soomaaliya kaga dhintay, kuwaas oo iyagoo waajibaadkii shaqadooda ku jira ku dhintay ama si gaara loo bartilmaameed saday. Dhagartaas oo ay ka dambeeyaan cadowga xorriyadda warbaahinta, taasi oo maanta Soomaaliya u rogtay barta qaaradda Africa ugu halista badan ee saxafi ka hawlgalo.
 
Weriyayashaa isla sannadkaa dhaawacmay waxay ahaayeen 12, halka saxafiyiinta xarigga aan sharciga loo marin la kulmay ay ahaayeen 15 weriye. Waxaa intaa dheeraa in kabadan 100 weriye ayaa lasoo gaarsiiyay farriimo cabsigelin ah oo qaarkood loogu gooddiyay in la dilidoono. Waxaa taa weheliyay duqayn loo gaystay xarumo warbaahineed oo ku yaal Muqdisho oo ay hawlwadeenno warbaahineed ku dhaawacmeen.

Dadka sannadkii ina dhaafay geriyooday waxaa ku jiray madax warbaahineed, sida Saciid Tahliil Agaasimihii Idaacadda iyo Taleefishanka Horn Afrik ee magaalada Muqdisho iyo Mukhtaar Maxamed Hiraabe, agaasimihii Radio Shabeelle ee magaalada Muqdisho. Sagaalka weriye ee sannadkii tegay dhimatay toddoba ka mid ah waxaa lagu dilay muqdisho.
Laba iyo tobankii bilood ee ina dhaafay waxay ku suntan yihiin muddadii ugu madoobayd uguna dhimashada badnayd tariikhda warbaahinta Soomaaliyeed. Waxay bilahaasi ka dhigeen shaqada iyo nolosha wariyayaasha mid qiimo iyo waxtar beeshay maadaama aan weerarradaasi suxufiyiinta gaadhay ay weli sii socdaan oo aan la xakamayn. In badan oo ka mid ah dhagar qabayaasha dilalkaas geystay waa kuwo la yaqaan, waxaase murugo ah in dhibbanayaashu aanay weli caddaalad helin.

Abdirashid Mohamed Daahir
lacle1004@hotmail.com

webmaster@ceegaag.com